Reorganisatie en ontslag

Reorganisatie

Bij een reorganisatie om bedrijfseconomische redenen is het helaas vaak onontkoombaar dat er meerdere mensen tegelijkertijd worden ontslagen. Er zijn verschillende bedrijfseconomische redenen die tot ontslag kunnen leiden, zoals:

  • de slechte financiële situatie van het bedrijf;
  • structurele werk- of omzetvermindering binnen het bedrijf;
  • bedrijfsorganisatorische redenen;
  • beëindiging van (een deel van) de bedrijfsactiviteiten;
  • technologische veranderingen, zoals automatisering;
  • een bedrijfsverhuizing.

Hoe wordt bepaald welke werknemer ontslagen mag worden en welke niet? De volgorde van het ontslag werd vroeger bepaald door het ancienniteitsbeginsel en tegenwoordig door het zogenaamde afspiegelingsbeginsel.

Afspiegelingsbeginsel en ontslag

Werknemers worden voor uitwisselbare, vergelijkbare en gelijkwaardige functies in leeftijdsgroepen ingedeeld:

  • vanaf 15 tot 25 jaar;
  • vanaf 25 tot 35 jaar;
  • vanaf 35 tot 45 jaar;
  • vanaf 45 tot 55 jaar;
  • vanaf 55 jaar en ouder.

Binnen de leeftijdsgroepen geldt het last in, first out principe. Werknemers die binnen een leeftijdscategorie als laatste zijn aangenomen, worden als eerste ontslagen.

Afspiegelingsbeginsel niet van toepassing

Soms leidt toepassing van het afspiegelingsbeginsel niet tot een werkbare oplossing. Er zijn omstandigheden waarin van de hoofdregel wordt afgeweken.
Het afspiegelingsbeginsel hoeft niet gebruikt te worden als:

  • het hele bedrijf of de hele vestiging gaat sluiten;
  • er een functie komt te vervallen die slechts door 1 werknemer wordt ingevuld;
  • er een categorie uitwisselbare functies in zijn geheel komt te vervallen;

Afwijken van afspiegelingsbeginsel

Maar voor werkgevers is het soms ook belangrijk om af te kunnen wijken van het afspiegelingsbeginsel. Sommige werknemers moeten nu eenmaal behouden blijven om het bedrijf na reorganisatie tot een succes te maken. De regels zijn wel streng. Maar werkgevers willen vaak verder gaan dan wettelijk is toegestaan. Er mag geen sprake zijn van het uithollen van de regeling door het pikken van de krenten uit de pap.
Een werkgever kan van het afspiegelingsbeginsel afwijken als:

  • de werknemer onmisbaar is voor de organisatie;
  • de positie op de arbeidsmarkt van de werknemer slechter is dan die van zijn collega’s;
  • de werknemer niet kan worden vervangen, bijvoorbeeld omdat zijn persoonlijke kwaliteiten van belang zijn voor een opdrachtgever;
  • de werknemer door de werkgever is uitgezonden of gedetacheerd naar een ander bedrijf en dit bedrijf de werknemer niet kwijt wil raken.

Informatie

De site van het UWV bevat veel informatie over de vraag hoe een reorganisatie moet worden aangepakt en welke regels in acht genomen moeten worden. In principe kan iedere werkgever zelf aan de slag. Maar misschien vindt u het prettig om het ontslag tijdig te laten begeleiden door een advocaat. In onderling overleg kan worden afgestemd wie wat doet, zodat dubbel werk vermeden wordt en op zo efficiënt mogelijke wijze wordt samengewerkt.

De advocaten van de praktijkgroep arbeidsrecht adviseren werkgevers en werknemers bij reorganisaties over alle vorokomende arbeidsrechterlijke onderwerpen en zijn in staat om concrete oplossingen aan te dragen. Indien u vragen hebt over dit artikel of meer informatie wenst toegesneden op uw situatie, neemt u dan contact op met onze contactpersoon. Deze staat u graag te woord.

Zie ook:

Print deze pagina Print deze pagina

Nederlandse Orde van Advocaten Official partner of Erasmus School of Law